Çalışanlar, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında çalışma hakkına sahiptir. Bu hak, 6356 Sayılı İş Kanunu ve ilgili mevzuatlar ile güvence altına alınmıştır.
Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili temel hakları şunlardır:
-
Güvenli bir çalışma ortamında çalışma hakkı:
- İşveren, çalışanlara işyerinde güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı sağlamakla yükümlüdür.
- Bu kapsamda, işyerinde bulunan riskler belirlenmeli ve bu risklere karşı gerekli önlemler alınmalıdır.
- Makine ve ekipmanlar periyodik olarak kontrol edilmeli ve bakımı yapılmalıdır.
- İşyerinin temiz, düzenli ve havadar olması sağlanmalıdır.
-
Bilgilendirme ve Eğitim Hakkı:
- Çalışanlar, işyerinde bulunan riskler, alınması gereken önlemler ve iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler hakkında bilgilendirilme hakkına sahiptir.
- İşveren, çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitim vermelidir.
-
Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Hakkı:
- Çalışanlar, işyerinde bulunan risklere karşı gerekli KKD’yi ücretsiz olarak temin etme hakkına sahiptir.
- KKD’nin doğru şekilde kullanımı ve bakımı konusunda çalışanlara eğitim verilmelidir.
- Sağlık Gözetimi Hakkı:
- Çalışanlar, işyerinde maruz kaldıkları risklere bağlı olarak periyodik sağlık taramalarından ve muayenelerinden geçme hakkına sahiptir.
- Bu taramalar ve muayeneler, ücretsiz olarak yapılmalıdır.
-
Şikâyet Hakkı:
- Çalışanlar, işyerinde bulunan riskler veya iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklikler hakkında şikâyette bulunma hakkına sahiptir.
- Bu şikâyetler, işveren veya yetkili mercilere bildirilebilir.
-
Çalışmaktan Kaçınma Hakkı:
- Çalışanlar, işyerinde anında ve ciddi bir tehlike varsa çalışmaktan kaçınma hakkına sahiptir.
- İşveren, bu durumda çalışanı işten uzaklaştırmalı ve gerekli önlemleri almalıdır.
-
İş Sözleşmesini Feshetme Hakkı:
- Çalışanlar, işyerinde canına veya malına anında ve ciddi bir tehlike varsa iş sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir.
- Bu durumda, çalışana tazminat ödenmelidir.
Çalışanlar, bu haklara sahip olduklarını bilmeli ve bu haklarını kullanmaktan çekinmemelidirler. İşverenler de çalışanların iş sağlığı ve güvenliği haklarına saygı duymalı ve bu hakları ihlal eden davranışlardan kaçınmalıdırlar.
Ayrıca, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği hakları hakkında daha fazla bilgi için şu kaynaklara da göz atabilirsiniz:
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: https://www.csgb.gov.tr/
- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü: https://www.mevzuat.gov.tr/Mevzuatmetin/1.5.6331.Pdf
- Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ): https://www.turkis.org.tr/
Unutmayın, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı, hem çalışanların hem de işletmenin başarısı için çok önemlidir.
