Stres ve mobbing’e maruz kalmanın tazminat hakkı doğurup doğurmadığı, olayın somut durumuna ve mobbing’in kanıtlanabilmesine bağlıdır.
Tazminat hakkı doğabilmesi için:
- Mobbing’in kanıtlanması gerekir. Mobbing’in kanıtlanmasında, tanık beyanları, e-postalar, mesajlaşmalar, ses kayıtları gibi deliller kullanılabilir.
- Mobbing’in işveren tarafından biliniyor olması veya işverenin mobbing’e göz yumması gerekir. İşveren, mobbing’ten haberdar olduktan sonra gerekli önlemleri almazsa tazminat hakkı doğabilir.
- Mobbing’in çalışana maddi veya manevi zarar vermiş olması gerekir. Maddi zarar, işten çıkarma, işyerinden uzaklaştırma, maaştan kesinti gibi durumlarda oluşabilir. Manevi zarar ise kişilik haklarının ihlali, saygınlığın zedelenmesi gibi durumlarda oluşabilir.
Tazminat türleri:
- Manevi tazminat: Çalışanın maruz kaldığı mobbing nedeniyle yaşadığı manevi ıstırap ve üzüntü için ödenen tazminattır.
- Maddi tazminat: Çalışanın mobbing nedeniyle uğradığı maddi zararların (örneğin, işten çıkarma, işyerinden uzaklaştırma, maaştan kesinti) tazmin edilmesidir.
- Ücret iadesi: İşverenin mobbing nedeniyle işten çıkardığı çalışanın, işten ayrıldığı tarihten itibaren kıdem tazminatı dahil olmak üzere tüm haklarını tazmin etmesi gerekir.
Dava açmak isteyen çalışanlar:
- İşyerinde bir uzmana başvurabilirler. İşyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı, mobbing’in varlığını ve çalışana verdiği zararları belgeleyebilir.
- Bir avukata danışabilirler. Avukat, çalışanın tazminat hakkı olup olmadığını ve davanın nasıl açılacağını belirleyebilir.
- Alo 170’e ihbarda bulunabilirler. Alo 170, mobbinge maruz kalanlara danışmanlık hizmeti sunar ve yasal haklarını kullanmaları konusunda yardımcı olur.
Stres ve mobbing ile mücadelede tazminat davası açmak, çalışanın yaşadığı haksızlığa karşı bir yasal yoldur.
Ancak, tazminat davası açmadan önce tüm yasal seçeneklerin değerlendirilmesi ve bir uzmana danışılması önemlidir.
Stres ve mobbing ile ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklara başvurabilirsiniz:
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: https://www.csgb.gov.tr/media/1327/i%C5%9Fyerlerinde-psikolojik-taciz-mobbing-bilgilendirme-rehberi-2014.pdf
- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü: https://www.csgb.gov.tr/isggm
- Türkiye Mobbing ile Mücadele Derneği: https://mobbing.org.tr/
Ayrıca, güncel bilgiler için yerel yetkililerin tavsiyelerini takip etmeniz önemlidir.